Jak zapobiegać otyłości u dzieci – rola rodziców
Częstość występowania otyłości u dzieci znacznie wzrosła w ciągu ostatnich 20 lat, budząc troskę o przyszłe zdrowie i dobre samopoczucie milionów dzieci na całym świecie. Z raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że dzieci w Polsce tyją najszybciej w Europie. Coraz częściej można usłyszeć o zjawisku zwanym jako „epidemia otyłości”, które jest szczególnym wyzwaniem u dzieci, biorąc pod uwagę ich wrażliwość i złożony charakter środowiska.
Dlaczego należy zadbać o prawidłową wagę dziecka
- Dzieci z nadwagą wyrastają na bardzo otyłych dorosłych, a to z kolei może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych i wystąpienia przewlekłych chorób takich jak cukrzyca czy choroby serca.
- Z badań wynika, że dzieci które mają prawidłową masę ciała, są zazwyczaj sprawniejsze, zdrowsze, lepiej się uczą, mają wyższą samoocenę i pewność siebie.
- Daj wsparcie dziecku. Dzieci z nadwagą często wiedzą, że mają problem z masą ciała i muszą czuć, że mogą liczyć na rodziców podczas powrotu do zdrowych nawyków.
- Niech mają świadomość, że je kochasz, bez względu na ich masę i wszystko, czego chcesz, to żeby były zdrowe i szczęśliwe.
Jak pomóc dziecku utrzymać prawidłową wagę
Oto 6 kluczowych sposobów, które pomogą Twojemu dziecku osiągnąć zdrową wagę:
- bądź wzorem do naśladowania i dbaj o swoje zdrowe nawyki
- zachęcać dziecko do aktywności fizycznej – 60 minut dziennie to absolutne minimum, najlepiej jeśli ta dawka będzie kilkukrotnie większa
- porcje jedzenia powinny być takie jak dla dziecka, a nie osób dorosłych
- serwuj dziecku zdrowe małoprzetworzone posiłki, niesłodzone napoje i przekąski
- zadbaj, aby dziecko nie spędzało dużej ilości czasu przed ekranem (telewizor, telefon, laptop), zaleca się, aby nie było to więcej niż 60 min. dziennie
- pamiętaj, aby dziecko się dobrze wysypiało
Bądź wzorem do naśladowania
Dzieci często nie słuchają dorosłych, ale są dobrymi obserwatorami. Jednym z najlepszych sposobów na zaszczepienie dziecku dobrych nawyków jest bycie dobrym wzorem do naśladowania. Daj dobry przykład, wybierając się na spacer lub przejażdżkę rowerem zamiast oglądać telewizję lub przeglądając ekran smartphona. Czas spędzony na wspólnej zabawie w ruchu, nie tylko zostaje długo w pamięci, ale również buduje świetną relację z dzieckiem.
Bądź aktywny
Wszystkie dzieci dla zachowania zdrowia potrzebują minimum 60 minut aktywności fizycznej dziennie. Oczywiście nie trzeba robić tego za jednym razem. Kilka krótkich 10-minutowych, a nawet 5-minutowych sesji ruchowych wystarczy, aby odpowiednio stymulować organizm do pracy i zwiększania wydatku energetycznego. Jeśli Twoje dziecko nie jest przyzwyczajone do sportu, zachęć je, aby chociaż kilka minut się poruszało, a z czasem dojdzie do zalecanych 60 min minut. Bardziej prawdopodobne, że dziecko będzie chciało ćwiczyć, jeśli znajdzie aktywność, którą polubi. Nie ma znaczenie czy będzie to piłka, rower, pływanie, deskorolka czy tenis. Ważne, aby aktywność, sprawiała przyjemność, a dziecko czuło się komfortowo.
Wielkość posiłku ma znaczenie
Staraj się unikać serwowania dziecku dużych porcji posiłku. Dobrą zasadą jest rozpoczynanie posiłków od małych porcji i pozwalanie dziecku prosić o więcej, jeśli nadal jest głodne. Nie nakłaniaj dziecka do zjadania wszystkiego co dostało na talerzu lub zjedzenia więcej niż chce. Unikaj podawania posiłków dla dzieci w dużych talerzach (w rozmiarze dla dorosłych), ponieważ zachęca to do spożywania większych porcji.
Jedz zdrowe posiłki
Dzieci, podobnie jak dorośli, powinny codziennie spożywać 5 lub więcej porcji owoców i warzyw, które są doskonałym źródłem błonnika oraz witamin i minerałów. Odradzaj dziecku spożywanie słodkich lub wysokotłuszczowych pokarmów, takich jak słodycze, ciasta, herbatniki, niektóre słodkie płatki śniadaniowe oraz słodzone cukrem napoje. Wymienione produkty są zwykle wysokokaloryczne i mają niską zawartość składników odżywczych. Staraj się, aby Twoje dziecko pobierało większość kalorii ze zdrowszej żywności, takiej jak owoce i warzywa, oraz produktów bogatych w skrobię, takich jak chleb, ziemniaki, makaron i ryż (najlepiej pełnoziarnisty). Najlepiej zamieniaj stopniowo słodzone napoje na wodę, jeśli dziecko wcześniej się od nich uzależniło.
Mniej czasu na ekranie
Ogranicz ilość czasu spędzanego przez Twoje dziecko na mało aktywnych rozrywkach, takich jak oglądanie telewizji, granie w gry komputerowe czy siedzenie ze smartphonem w ręku. Eksperci twierdzą, że dzieci nie powinny przebywać przed ekranami dłużej niż godzinę dziennie.
Zdrowy sen ma wpływ na prawidłową wagę
Badania pokazują, że dzieci, które nie poświęcają odpowiedniej ilości czasu na sen częściej mają nadwagę i większe ryzyko otyłości. Najlepiej, jeśli dziecko przed snem nie ma możliwości korzystania z urządzeń, elektronicznych. Światło niebieskie generowane przez różnego rodzaju ekrany, mogą zaburzać sen, szczególnie w pierwszej jego fazie. Sen wpływa również na nastrój i zachowanie.
Uwaga: Jeśli Twoje dziecko ma zdiagnozowaną chorobę, to porady zawarte w tym artykule mogą nie mieć zastosowania. Najpierw skonsultuj się z lekarzem.
Ekspert Fabryki Wyobraźni Endo.pl
Dr n. med. Tomasz Chomiuk
fizjoterapeuta
Ekspert w zakresie fizjoterapii oraz regeneracji, wykładowca Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, szkoleniowiec zajmujący się odnową biologiczną, współwłaściciel Mobilemed, autor podkastu „Recepta na ruch”.