Kiedy dziecko zaczyna raczkować?
Raczkowanie to ważny moment w rozwoju niemowlaków, choć nie każdy z nich przez niego przechodzi (czy raczej – przeraczkowuje). Etap ten jest pewnego rodzaju wstępem do dalszych kroków w kierunku rozwoju malucha, czyli tych podejmowanych podczas samodzielnego chodzenia. Raczkowanie często jest poprzedzone pełzaniem, co dodatkowo wspiera wzmocnienie mięśni umożliwiających dziecku coraz łatwiejsze poruszanie się na kolanach, a później stopach. Kiedy dziecko zaczyna raczkować, jak ważne jest to dla jego rozwoju i jak mu w tym pomóc? Dowiesz się z tego artykułu!
W jakim wieku dzieci zaczynają raczkować?
Według uznanych norm przyjmuje się, że niemowlęta zaczynają raczkować (czyli poruszać się na łokciach i kolanach) zwykle między 8. a 11. miesiącem życia. Są to jednak schematy, które mają na celu uświadomić rodzicom i opiekunom, kiedy ten proces może nadejść. Nie oznacza to jednak, że tak musi być. Maluch może zacząć raczkowanie wcześniej, później, a nawet całkowicie pominąć ten etap i od razu po pełzaniu stanąć na stopach o własnych siłach. Raczkowanie to zatem „nieobowiązkowy” etap przejściowy między pełzaniem a czworakowaniem (czyli poruszaniem się na dłoniach i kolanach). Ostateczny czas, w którym maluch może zacząć raczkować, zależy od tego, jak rozwinięte są jego mięśnie i czy jego organizm jest już na to gotowy. Jeśli nie – daj mu tyle czasu, ile potrzebuje. Tak będzie dla niego zdecydowanie najzdrowiej!
Raczkowanie, niezależnie od wieku, w którym Twoje dziecko zacznie poruszać się w ten sposób, jest ważnym etapem, gdyż wspiera rozwój koordynacji ruchów, pomaga utrzymywać równowagę ciała i pozwala na orientowanie się w otaczającej je przestrzeni. Doskonale wpływa też na mózg, stymulując do pracy obie półkule. Jeśli jednak Twój maluch woli pełzanie lub od razu czworakowanie – nie zmuszaj go do raczkowania. Możesz wrócić do niego nawet wtedy, gdy maluch już sam chodzi, przekonując go odpowiednią zabawą czy wybierając ciekawy prezent dla dziecka w postaci zabawki motywującej do samodzielnego przeraczkowania w jej kierunku.
Kiedy dziecko zaczyna raczkować – zachęcaj je!
Z raczkowaniem bywa różnie; jednego dnia Twój maluch nie raczkuje i nic nie wskazuje na to, by miał się tym procesem zainteresować, a kolejnego niemalże biega na kolanach i łokciach. Są też takie maluchy, które mają z raczkowaniem spore trudności; nie oznacza to jednak, że z rozwojem maleństwa musi dziać się coś złego!
Jeśli widzisz, że dziecko próbuje raczkowania, ale jeszcze mu nie wychodzi, możesz je dopingować, wspierać i pomagać mu w nauce. Aby to zrobić, zadbaj przede wszystkim o stworzenie dziecku na podłodze odpowiednich warunków do raczkowania. Chłodne twarde panele czy kafelki na pewno nie zachęcają! Wyposaż zatem miejsce nauki w delikatny dla wrażliwej skóry niemowlaka dywan czy matę, które dodatkowo uchronią malucha przed wywrotką na śliskiej powierzchni.
Zachęć dziecko do trenowania, pokazując mu zabawki, ciekawe przedmioty czy jego ulubioną maskotkę w takiej odległości, by malec doskonale je widział, leżąc na brzuchu. Możesz również stanąć nieco dalej i wołać malucha, by próbował do Ciebie dotrzeć. W ten sposób może zachęcisz go do tego, by postanowił samodzielnie dostać się do wyznaczonego celu. Jednak jeśli dziecko nie potrafi się podnieść na łokciach o własnych siłach, denerwuje się lub płacze – przerwij zabawę, ponieważ możesz zniechęcić go do kolejnych prób i znacznie opóźnić proces nauki oraz podejmowania kolejnych działań.
Co zrobić, kiedy dziecko zaczyna raczkować, by było bezpieczne?
Kiedy dziecko zaczyna raczkować w sposób prawidłowy, odbywa się to ruchem skrzyżnym (lewa ręka, prawa noga i odwrotnie). Warto więc wtedy zadbać by czuło się komfortowo, czyli miało czystą pieluszkę, wygodne ubranie i bezpieczną przestrzeń wokół siebie. To najlepszy czas, by zamontować osłonki na ostre krawędzie, solidnie zamknąć szuflady czy na chwilę zrezygnować z długich obrusów. Pamiętaj również o zabezpieczeniu drzwi, by dziecko nie włożyło palców we framugę.
Obserwuj malucha przy wszystkich próbach raczkowania, niezależnie od wieku dziecka. Choć nie ma znaczenia to, czy dziecko zmieści się w szacowanych ogólnie normach dotyczących czasu określonego jako początek raczkowania, to jeśli cokolwiek w jego ruchach Cię zaniepokoi, koniecznie udaj się do lekarza, który oceni rozwój dziecka. Nieprawidłowe raczkowanie, pełzanie czy czworakowanie może wykształtować złe wzorce ruchowe, a te z kolei mogą niekorzystnie wpłynąć na rozwój malucha. Zarówno ten ruchowy, jak i ten intelektualny. Warto też odwiedzić specjalistę, jeśli Twój bobas umie raczkować, jednak z jakiegoś powodu przestał to robić, a przy tym nie nastąpił progres w postaci czworakowania czy prób chodzenia.